ChatGPT: Ένα «τρομακτικό» πολυεργαλείο που θέλει να αλλάξει το Ίντερνετ - Μπορεί; Μια νέα, δωρεάν…
Τεχνολογικές εξελίξεις 2010-2019
Τεχνολογικές εξελίξεις δεκαετίας 2010 – 2019
Η δεκαετία 2010–2019 ήταν αυτή που έφερε στο προσκήνιο τις ψηφιακές τεχνολογίες αλλά και την «περίφημη» 4η βιομηχανική επανάσταση. Παράλληλα, όμως, ήταν και μία δεκαετία όπου ακόμη και οι Έλληνες άρχισαν να κάνουν εκτενή χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών. Τα ποσοστά διείσδυσης του Διαδικτύου και των smartphones, κινούνται σε επίπεδα άνω του 90%. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και γενικότερα οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας μας.
Ποιες ήταν όμως οι τεχνολογικές εξελίξεις εκείνες που επηρέασαν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο την καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών;
Smartphones
Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να ξεκινήσουμε με το smartphones. Τις φορητές υπολογιστικές συσκευές, στις οποίες πρέπει να περιλάβουμε και τα tablets, τα οποία στα μέσα της τρέχουσας δεκαετίας ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή. Η “μεγέθυνση” των οθονών των smartphones έχει ως αποτέλεσμα τα tablets να μην είναι απαραίτητα.
Σε κάθε περίπτωση, οι φορητές συσκευές και ειδικά τα smartphones, άλλαξαν άρδην την καθημερινότητα μας. Χρησιμοποιούμε το smartphone κυριολεκτικά για τα πάντα: για ενημέρωση, ψυχαγωγία, social media, ταινίες, μουσική, κλείσιμο εισιτηρίων, παραγγελία φαγητού… Η δεκαετία 10-19 θα μπορούσε εύκολα να χαρακτηριστεί ως δεκαετία των smartphones.
Δίκτυα 4ης γενιάς 4G
Αυτό που θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι η ευρεία χρήση smartphones δεν θα ήταν και τόσο εφικτή, αν δεν είχαν αναπτυχθεί τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 4ης γενιάς (4G). Με δεδομένο ότι δεν «διαφημίστηκαν» όσο το 3G παλαιότερα ή το 5G τώρα, τα δίκτυα 4G δεν έχουν πάρει τη δημοσιότητα που τους «αξίζει». Παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη τους και η ταχύτατη επέκταση τους στην ελληνική επικράτεια -στα μέσα της δεκαετίας των ’10- έπαιξε καταλυτικό ρόλο ώστε να μπορέσουν οι Έλληνες καταναλωτές να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των smartphones αλλά των διαφόρων εφαρμογών και υπηρεσιών οπουδήποτε και αν βρίσκονται.
Apps
Οι εφαρμογές και οι υπηρεσίες ή απλά τα apps που εμφανίστηκαν άλλαξαν κυριολεκτικά την καθημερινότητα μας. Πλέον, δεν χρησιμοποιούμε χάρτες αλλά το Google Maps. Αγοράζουμε εισιτήρια για τα ταξίδια μας online. Κλείνουμε δωμάτια μέσω Διαδικτύου. Παραγγέλνουμε φαγητό μέσα από διάφορα apps που είναι διαθέσιμα και γενικότερα περνούμε πολλές ώρες online. Η διαδικτυακή παρουσία εταιριών με την κατασκευή ιστοσελίδων και το ηλεκτρονικό εμπόριο κατασκευή eshop παρουσίασε εντυπωσιακή άνοδο. Έχει φθάσει πλέον να αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό κομμάτι των πωλήσεων λιανικής αλλά και χονδρικής. Συν ότι πλέον υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν το Διαδίκτυο ως αποκλειστικό κανάλι για τις πωλήσεις τους.
Social Media Networks
Ένας λόγος που περνούμε πολλές ώρες online είναι και οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης (social media), οι οποίες τη δεκαετία του ’10 έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλείς στην Ελλάδα. Είναι μάλλον είδηση να βρεις Έλληνα που να μην έχει λογαριασμό στο Facebook, το οποίο πλέον είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και στις μεγαλύτερες ηλικίες σε σημείο μάλιστα που οι νεαρές ηλικίες να το αποφεύγουν και να χρησιμοποιούν περισσότερο το Instagram. Το Twitter ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές πριν από μερικά χρόνια και έφθασε στο σημείο να αποτελέσει και πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης αν και πλέον η δημοτικότητα του έχει πέσει. Γενικότερα, πάντως, τα social media χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς στο χώρο της πολιτικής τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό σε σημείο που οι έννοιες των trolls και των fake news να μην είναι πλέον άγνωστες στο ευρύ κοινό.
Instant Messaging
Μία άλλη εξέλιξη που άλλαξε την καθημερινότητα μας και στην Ελλάδα ήταν οι εφαρμογές άμεσων μηνυμάτων (instant messaging). Η δημοτικότητα των σύντομων γραπτών μηνυμάτων (SMS) έχει μειωθεί σημαντικά αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει περιοριστεί η γραπτή επικοινωνία (texting). Απλά, οι Έλληνες προτιμούν να μιλούν μέσω του Facebook Messenger, του Viber και του WhatsApp, που είναι οι τρεις πιο δημοφιλείς υπηρεσίες instant messaging. Η δυνατότητα να επικοινωνείς δωρεάν -αρκεί να έχεις πρόσβαση στο Διαδίκτυο- άλλαξε αρκετές συνήθεις των Ελλήνων, ενώ είναι ενδιαφέρον ότι το WhatsApp και το Viber χρησιμοποιούνται αρκετά και για φωνητική επικοινωνία κυρίως με ανθρώπους που είναι εκτός Ελλάδας καθώς το κόστος της επικοινωνίας κινείται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα.
Streaming
Το 4G και οι βελτιωμένες ευρυζωνικές συνδέσεις σε συνδυασμό με την αλλαγή των συνηθειών άρχισαν να κάνουν στην Ελλάδα δημοφιλείς και τις αποκαλούμενες streaming υπηρεσίες μουσικής και video. Το Netflix, όσον αφορά το video περιεχόμενο, και το Spotify, όσον αφορά στη μουσική, έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο έχουν πρόσβαση σε περιεχόμενο και οι Έλληνες καταναλωτές. Ειδικά, το Netflix -σε συνδυασμό και με την αυξημένη δημοτικότητα του YouTube- έχουν ως αποτέλεσμα να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τηλεοπτικό και video περιεχόμενο με τη γραμμική (linear) προσέγγιση να αντικαθίσταται από τη δυνατότητα να βλέπεις ότι θες όποτε θες.
AirBNB
Μία εξέλιξη που δεν είναι τόσο τεχνολογική αλλά δεν θα ήταν εφικτή χωρίς την υποστήριξη της τεχνολογίας είναι η αποκαλούμενη οικονομία διαμοιρασμού (sharing economy). Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Airbnb. Μία υπηρεσία που έδωσε τη δυνατότητα σε χιλιάδες Έλληνες να νοικιάζουν το σπίτι τους σε τουρίστες από ολόκληρο τον κόσμο. Φυσικά, το Airbnb δεν είναι το μόνο παράδειγμα υπηρεσίας του sharing economy. Απλά είναι αυτή τη στιγμή εκείνο που έχει αλλάξει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη την καθημερινότητα των Ελλήνων.
Internet of Things
Μία ακόμη τεχνολογική εξέλιξη που έκανε αισθητή την παρουσία της και στη χώρα μας είναι οι διασυνδεδεμένες συσκευές. Το περίφημο Internet of Things (IoT) ή Διαδίκτυο των Πραγμάτων. Αν και πιστεύεται ότι το IoT συνδέεται με αισθητήρες και τη βιομηχανία, η πραγματικότητα είναι ότι εντάσσονται όλες οι συσκευές που διαθέτουν σύνδεση στο Διαδίκτυο. Και σε αυτές περιλαμβάνονται τόσο οι smart TVs όσο και τα smartwatches. Τα οποία έχουν αρχίσει να γίνονται όλο και πιο δημοφιλή στη χώρα μας. Οι smart TVs έχουν βοηθήσει στην αλλαγή των συνηθειών μας όσον αφορά στην παρακολούθηση τηλεοπτικού περιεχόμενου. Τα smartwatches και τα smartbands. Αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο παρακολουθούμε τα βιομετρικά χαρακτηριστικά μας αλλά και τον τρόπο με τον οποίο γυμναζόμαστε.
Cloud Services
Όλα τα παραπάνω πάντως δεν θα ήταν εφικτά αν δεν υπήρχαν δύο σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις. Η πρώτη έχει να κάνει με την αξιοποίηση μεγάλου όγκου δεδομένων, τα αποκαλούμενα big data. Τα οποία σε συνδυασμό με τις υπηρεσίες cloud, έχουν κάνει εφικτή την παροχή μίας σειράς από εφαρμογές και υπηρεσίες. Όπως επίσης σε όλες αυτές τις εξελίξεις έχει βοηθήσει σημαντικά και η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ). Η οποία επιτρέπει την παροχή περισσότερο προσωποποιημένων υπηρεσιών. Αυτό που πρέπει να ξεκαθαριστεί είναι πως το ΑΙ είναι ήδη εδώ. Και αλλάζει την καθημερινότητα μας με πολλαπλούς τρόπους.
Η επόμενη δεκαετία 2020
Όσον αφορά το προσεχές μέλλον. Υπάρχουν μία σειρά από τεχνολογικές εξελίξεις, οι οποίες στο εξωτερικό έχουν αρχίσει να αλλάζουν την καθημερινότητα των πολιτών. Αλλά στην Ελλάδα κάνουν την εμφάνιση τους με κάποια καθυστέρηση.
Για παράδειγμα, οι ψηφιακοί φωνητικοί βοηθοί. Τα γνωστά digital voice assistants. Όπως το Google Assistant, η Amazon Alexa και η Siri (Apple) έχουν αλλάξει την καθημερινότητα εκατομμυρίων χρηστών. Στην Ελλάδα, η απουσία υποστήριξης της ελληνικής γλώσσας είναι ένα θέμα που θα λυθεί στο προσεχές μέλλον. Αν και μέχρι τότε υπάρχει και η λύση της MAIC της MLS.
Μία άλλη τεχνολογική εξέλιξη που θα μας απασχολήσει στο προσεχές μέλλον είναι η ηλεκτροκίνηση. Η απουσία κινήτρων και σχετικών υποδομών είναι ο λόγος καθυστέρησης αν και η δεκαετία που ξεκινά αναμένεται να είναι “ηλεκτρική”.
Τέλος, υπάρχουν τρεις τεχνολογικές εξελίξεις που είναι ήδη εδώ αλλά ακόμη δεν έχουν κάνει ιδιαίτερη αισθητή παρουσία. Αλλά αυτό θα αλλάξει μέσα στα επόμενα χρόνια. Πρόκειται για το blockchain, το 3D printing και το AR/VR (augmented reality / virtual reality). Τεχνολογίες που με την εμφάνιση των δικτύων 5G και της αύξησης ταχύτητας ευρυζωνικών συνδέσεων υπόσχονται νέες αλλαγές. Το ερώτημα είναι κατά πόσον είμαστε έτοιμοι να προσαρμοστούμε σε αυτές τις ταχύτατες αλλαγές.
Συντάκτης: Δημήτρης Μαλλάς , CNN Greece